WSPARCIE PROGRAMÓW WSPÓŁPRACY PRZYGRANICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ DLA OBSZARU POLSKIEJ CZĘŚCI EUROREGIONU GLACENSIS
Unia Europejska obszary przygraniczne traktuje wyjątkowo. Docenia tym samym fakt, że najłatwiej pokonać granice mentalne istniejące w świadomości narodów, poprzez wsparcie inicjatyw mieszkańców pogranicza mających na celu zacieśnianie dobrosąsiedzkiej współpracy. Podobny stosunek do istotnej roli, jaką odgrywa współpraca przygraniczna, struktury przygraniczne budowały przez lata w świadomości elit politycznych.
Jedną z form struktur przygranicznych, które po okresie przemian ustrojowych powstały w latach dziewięćdziesiątych, były euroregiony. Euroregiony jako instytucje w pełni wiarygodne, których członkami są samorządy gminne skupione w rozmaite związki czy stowarzyszenia (w niektórych Euroregionach członkami są również samorządy powiatowe i wojewódzkie), na przestrzeni funkcjonowania zaczęto postrzegać jako instytucje realizujące istotne z punktu widzenia polityki zagranicznej państwa działania, co zostało oficjalnie podkreślane w wystąpieniach przedstawicieli Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Ta wiarygodność pozwoliła, wzorem powszechnie stosowanej w krajach Unii Europejskiej zasady subsydiarności, na powierzenie polskim euroregionom zadań państwowych w zakresie obsługi części programów dotyczących współpracy przygranicznej.
Polska część Euroregionu miała okazję korzystać z pomocy unijnej wielokrotnie w ramach programów Phare przeznaczonych na wsparcie państw Europy Środkowo – Wschodniej aspirujących do Unii Europejskiej. Były to kolejno Programy: STRUDER, RAPID i Phare Krajowy, z którego m.in. dofinansowano kwotą 3 mln EUR modernizację kolejowego przejścia granicznego Międzylesie - Lichkov. Istotną rolę, choć jego wdrożenie poprzedziły tragiczne okoliczności „powodzi tysiąclecia”, odegrał Program UE ODBUDOWA. Doświadczenia z setek zrealizowanych według unijnych procedur projektów na łączną kwotę przekraczającą 20 mln EUR z pewnością w najbliższym okresie zaprocentują. W dalszych rozważaniach skupimy się na wsparciu inicjatyw dotyczących współpracy transgranicznej na obszarze polskiej części Euroregionu Glacensis.
Od utworzenia Euroregionu Glacensis w dniu 5 grudnia 1996 roku, w jego historii istotną rolę odegrały programy pomocowe Unii Europejskiej dotyczące współpracy przygranicznej:
- Program PHARE CREDO,
- Program Współpracy Przygranicznej PHARE CBC 1999-2003,
- PIW INTERREG IIIA 2004-2006
oraz aktualnie realizowany: